Naar Dalat en dagtocht achter op de motor

Donderdag 19 mei
Om 05.30 gaat Reina een strandwandeling maken langs het 6 km lange strand van Nha Trang: jeetje……je kijkt je ogen uit: heel veel Vietnam is daar ook al: Tientallen fietsen liggen of staan op het strand, de eigenaren ervan zijn aan het zwemmen, hardlopen, rek- en strekoefeningen aan het doen, zandkastelen bouwen, of je bent al ingegraven in het zand door je vrienden, er wordt gevoetbald, badmintontoernooi voor ouden van dagen, of zwemles met je zwemvest aan of 2 zwembanden om, je loopt al met je restaurantje aan je juk: er moet tenslotte weer worden gekookt, je bent aan het revalideren want je moet opnieuw leren lopen: wat een enorme activiteiten op dit tijdstip.

Na het ontbijt worden we opgehaald voor korte excursie naar de Chamtorens van Po Nagar: gebouwd in de 7e eeuw als tempels voor Hindoeïstisch heiligdom, nu nog in gebruik voor de boeddhisten: prachtige torens, deels gerestaureerd. Na bezichtiging gaan we naar Dalat, 130 kilometer verder, een rit door de bergen met zicht op koffieplantages, bananenplantages, cassavebomen, cashewnotenbomen, mangobomen, weinig rijstvelden hier. De chauffeur spreekt redelijk Engels, we kunnen wat communiceren, hij stopt diverse keren om koffiebonen of cashewnoten te bekijken en vertelt er iets over. De koffie onderweg wordt dit keer kokend heet geserveerd, het glas staat daarbij ook nog in een kommetje heet water. Weer eens wat anders dan koude koffie met ijsklontjes.

Rond 13.00 uur zijn we in Dalat, bekend om zijn groente en fruit: heel veel kassen hier, van plastic of gaas met teelt van: artisjokken, rode, witte kool, aardbeien, moerbeien, appels, peren, sinaasappelen, erwten, peulen, sperziebonen, rode bieten, limoenen, aardappelen, diverse soorten wortelen. Nadat we hebben ingecheckt in hotel Blue Moon (maar liefst 4 sterren!) lopen we de stad in, binnen een kwartier zitten we aan een bord eten in een lokaal restaurantje met plastic stoelen. Vlak bij de markt en na het eten lopen we daar naar toe, groente en fruit overduidelijk aanwezig. We kopen aardbeien, met handen en voeten maken we de verkoopster duidelijk dat we de helft van een halve kilo willen, ze is duidelijk gewend per kilo te verkopen. De kiloverpakking bestaat uit schoenendoosjes beplakt met kleurrijk papier. Wij moeten het met een klein plastic tasje doen. Helaas blijken ze lang niet rijp te zijn, en zijn niet lekker.

Er is gewaarschuwd voor kou in de bergen……. We merken er voorlopig nog niet veel van. In de loop van de middag wordt het wel meer bewolkt, en de temperatuur daalt inderdaad, maar van kou is echt geen sprake. Als we teruglopen naar het hotel barst er wel een fikse regenbui los, met veel anderen schuilen we bij een overdekte bushalte.

We informeren bij de receptie naar de “Easy Riders”, ze blijken net aan de overkant een verzamelplaats te hebben, bij het kantoor van Sinhcafé. Daar weet men van niets, je moet gewoon op straat kijken, en jawel hoor binnen 5 minuten hebben we contact met mr. Hung, in het officiële Easy Riders tenue (een blauw jack met logo). We spreken met hem en een collega af dat we morgenochtend zullen worden opgehaald voor een tour door de omgeving, achterop een visitekaartje bevestigt hij de afspraken, we betalen 10US$ aan en de rest (46US$) moeten we morgen bij terugkomst afrekenen, dat mag ook in VND.

Even later lopen we op weg naar een restaurantje dat in één van onze gidsen staat aanbevolen, onderweg worden we nog twee keer aangesproken door Easy Riders die klanten zoeken. Als we vertellen dat we al afspraken hebben met collega’s kijken ze eerst twijfelachtig, maar als we bevestigen dat we naar ons idee echt met officiële Easy Riders afgesproken hebben lachen ze en geven een hand. Ze vertellen erg te lijden te hebben van lokale motorrijders die hun “concept” overnemen, maar te veel geld vragen en veel minder achtergrondinfo kunnen bieden.

Het geplande restaurant is een flink stuk lopen, en bij aankomst ziet het er niet echt gezellig uit, er zitten maar twee mannen iets te drinken. Al gauw blijkt dat het ook Nederlanders zijn, we kletsen wat en eten even later heerlijk, vooral de als specialiteit van het huis aangeprezen salade van o.a. lotusvruchten, pinda’s, garnalen, varkensvlees en kruiden smaakt voortreffelijk. Voordat we bij het hotel terug zijn drinken we nog een cocktail (vanwege de verjaardag van Ria).

Vrijdag 20 mei

Om 08.00 uur worden we bij het hotel opgehaald door de Easy Riders: Hung en Thau, allebei op een 125cc Honda motor. We zijn warm aangekleed met lange broek, lange mouwen en onze wandelschoenen aan, volgens opdracht. We krijgen een helm op en, nadat we gemeld hebben dat het voor ons de allereerste motorrit ooit zal zijn, vertrekken we. Ze doen het rustig aan, we zitten voortreffelijk en met een gangetje van 30 a 40 km per uur rijden we de stad uit.

De eerste stop is bij een bloemenkwekerij, gerbera’s en rozen staan hier in de kassen van gaas en bamboe. Verwarming is niet nodig, maar wel bescherming tegen slagregens, wind en insecten. We zien ook de verwerking, de gerbera’s krijgen net als bij ons een plastic kapje om, de rozen worden op bossen gebonden en krijgen dan om de bloemen een kartonnen huls, bestaand uit stroken karton, geknipt uit gebruikte kartonnen dozen, alles gebeurt natuurlijk met de hand. Verder rijdend zien we kwekerijen met andere bloemen en groenten.

Onderweg bij een stop met mooi uitzicht vertelt Hung iets over de Vietnamese oorlog. De stad Dalat werd grotendeels gespaard, maar de boeren in de omgeving hadden het erg moeilijk. Overdag hadden ze te maken met Amerikanen en het Zuid-Vietnamese leger, ’s nachts kwam de Vietcong, en ze moesten beide te vriend houden en van voorraden eten voorzien.

Na de communistische overwinning in 1975 kwam er een strikt regiem, waarin eigenlijk helemaal niets mocht en kon. Zo mocht de broer van Hung, die op het platteland woonde en rijst verbouwde geen rijst leveren aan zijn familie in de stad, die bijna van de honger omkwam. Pas na 1990, toen de strikte regels wat werden versoepeld, mocht men zich verplaatsen en kwamen langzamerhand ook de eerste toeristen. De economie begon op te leven en ze kregen het een beetje beter.

Voor degenen zoals zij, die geen lid werden van de “partij”, bleef het echter moeilijk om een goede baan te krijgen. Overigens zijn slechts 4 miljoen van de meer dan 80 miljoen Vietnamezen lid van die partij. Deze communistische partij is nog altijd de enige die toegestaan is, dus men heeft a.s. zondag, wanneer de 5-jaarlijkse verkiezingen zijn, niet echt een keuze bij de verplichte stembusgang.

In de verte wijzen ze op een dorp, dit ligt in een gebied waar voor 1975 alleen maar tropisch regenwoud lag. De regering heeft hier een compleet nieuw dorp laten bouwen, waarvan de inwoners allemaal uit het Noorden zijn gekomen, aangetrokken door de minder slechte economische situatie hier en de veel vruchtbaardere grond. Er wordt op uitgebreide schaal koffie geteeld.

Bij een koffieplantage zien we de twee koffiesoorten die hier het meest verbouwd worden, Robusta en Mokka. Er zitten bij de Robusta nog witte bloempjes aan de struiken, terwijl de Mokka met haar kleinere blad al besjes heeft, sommige al zover volgroeid dat ze roodachtig verkleuren, waarschijnlijk zijn dit overgebleven bessen van de vorige oogst. De oogst valt normaal in November of December. De koffiebessen worden dan met de hand geplukt, machinaal ontveld en dan te drogen gelegd. De bonen zijn na het ontvellen nog lichtgeel van kleur en hebben nog niets van de latere koffiegeur. Die geur en smaak ontstaan pas bij het branden, aan het eind van de productieketen.

Een volgende stop brengt ons bij een oesterzwammenkwekerijtje, de zwammen groeien aan met gesteriliseerd zaagsel en voedingsbodem gevulde plastic zakjes, als slierten worst onder elkaar hangend in een duistere schuur, het ruikt er warm en vochtig. Dagelijks worden handmatig de zwammen eraf gehaald voor verkoop op de markt.

Dan naar een zijdeboerderij: wonderlijke dikke watten-achtige poppen van de zijderupsen worden gekookt, draden worden op een razendsnelle manier verbonden met de spoelen waarop kilometers draad passen. Het gaat zo snel dat we het nauwelijks kunnen volgen. Zes kilo poppen leveren één kilo zijde op. De overgebleven rupsen zijn voor veevoer. Twee mechanische weefgetouwen toveren de mooiste zijden kleden tevoorschijn. Oorverdovend lawaai. Het hoogseizoen voor de rupsen valt later in de regentijd, bedrijfje is nu maar voor een klein deel in gebruik.

Dan weer op de motor genieten van de omgeving, die je echt intenser beleeft dan wanneer je achter glas zit, vervolgen we de weg naar de Elephant waterval, van bovenaf al prachtig, maar dan gaan we ook het pad af naar beneden: het nodige klim-en klauterwerk, het resultaat mag er zijn! Fantastisch om onder de waterval uit te komen en door grotten en spelonken te gaan die je nauwelijks kunt vinden.

Dan nog naar een indrukwekkende pagode met prachtige Boeddha beelden. De Easy Riders brengen je op plaatsen die je anders niet zou vinden, ze hebben ontzettend veel plezier in hun werk, dat ze allebei al 17 jaar doen, moeten wel iedere dag weer afwachten of er werk/inkomen is. Geen toerist=geen werk!! De lunch bestaat uit hotpot, met z’n vieren op te kleine stoeltjes rondom een te klein tafeltje waarop een soort fonduepan met bouillon, waar groente en vlees tegelijkertijd in ondergedompeld worden, om die na een paar minuten vergezeld van noedels met je stokjes naar binnen te werken, daarbij een borrelglaasje slangenwijn (rijstjenever waarin in een grote weckpot een cobra te weken staat).

Na de lunch bezoeken we nog een minderhedendorp waar we snoepjes uitdelen aan de kinderen. Voelt voor ons niet goed, maar wordt aangeraden door de Easy Riders. Een korte blik op het voormalig treinstation en dan worden we losgelaten in het gekke(n)huis (crazy house). Bizar bouwsel van betonnen boomhutten, het meest verbazingwekkende en krankzinnige hotel (voor zover je nog over hotel kunt spreken) van Vietnam, met kamers in de gekste vormen. Daarna worden we teruggebracht naar ons hotel, we nemen afscheid, met de hoop nog eens met hen op stap te gaan, maar dan voor een meerdaagse tocht door het centrale hoogland.

We lopen de stad in voor koffie en een glaasje aardbeienwijn, deze is vrij straf, lijkt wat op sherry. We kijken onze ogen weer uit wat er op straat allemaal gebeurt. Later eten we op de centrale trap bij de markt een stokje saté (kikkerbilletjes?) en een broodje. We zijn dan getuige van een staaltje verkopers “pesten”. Voor ons zonder aanleiding worden opeens de tafeltjes en stoeltje opgestapeld en verdwijnt men naar de zijkanten met de hete koopwaar en al. De politieauto rijdt een rondje en verdwijnt weer, men onderneemt geen enkele actie. Prompt verschijnen alle stalletjes weer en gaat de handel gewoon door, een half uur later nogmaals eenzelfde tafereel. Net een slechte film.
Morgenochtend vliegen we naar Saigon (officieel Ho Chi Minh City, maar dat gebruikt vrijwel niemand).